Kabinet en netbeheerders werken aan ruim honderd maatregelen tegen vol stroomnet
De aanpak van het volle stroomnet is een belangrijke prioriteit voor het kabinet. Maandag 24 maart verscheen de jaarlijkse voortgangsrapportage en ondanks alle inspanningen groeit de wachtlijst met bedrijven die een nieuwe of zwaardere aansluiting willen nog steeds. De netbeheerders werken daarom samen met de overheid, ACM en marktpartijen aan ruim honderd maatregelen om de aanpak te versnellen. Dit pakket wordt eind april afgerond.
Netbeheerders werken ontzettend hard aan het uitbreiden van de energie-infrastructuur. Zo wordt er op ruim 250 plekken aan het verzwaren van het hoogspanningsnet gewerkt, de 'snelweg' van het stroomnet, waarvan er 71 in de bouwfase zijn. Dit zijn enorme bouwprojecten. Alleen een hoogspanningsstation is al minimaal elf voetbalvelden groot. Op het middenspanningsnet, de ‘provinciale weg’, bouwden de netbeheerders de afgelopen twee jaar bijna vijftig nieuwe stations. Dat is een verdubbeling van de twee jaar daarvoor. Voor het laagspanningsnet in de woonwijken zijn vorig jaar ruim 2.400 transformatorhuisjes gebouwd, ten opzichte van zo’n 1.500 in het jaar daarvoor.
Sneller bouwen
Toch blijft de wachtlijst voor nieuwe en zwaardere aansluitingen groeien. De uitdaging is dan ook gigantisch. Tot 2050 moeten er 50.000 transformatorhuisjes bijgebouwd worden en meer dan 100.000 kilometer elektriciteitskabels de grond in. Om alle uitbreidingen van het stroomnet te versnellen, wil het kabinet verschillende maatregelen nemen.
Ten eerste heeft minister Hermans een wetswijziging naar de Raad van State gestuurd om de procedures voor de uitbreiding van het net in te korten. Met een gedoogplicht kunnen procedures tot anderhalf jaar worden versneld. Daarnaast wil het kabinet de uitbreiding van het net aanwijzen als ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’, wat ook tot anderhalf jaar kan besparen.
Ten tweede onderzoekt het kabinet de mogelijkheid om ‘koepelvergunningen’ in te voeren waarmee meerdere vergunningen tegelijkertijd worden afgegeven aan netbeheerders. Een vliegende brigade van experts gaat provincies en gemeente helpen om sneller vergunningen af te geven.
Ten derde wordt er gewerkt aan een vaste aanpak en grondprijs zodat de netbeheerders sneller grond kunnen aankopen om de benodigde energie-infrastructuur op te bouwen. Met een modelovereenkomst kan de plaatsing van transformatorhuisjes worden versneld.
Stroomnet beter benutten
Het stroomnet is op de meeste plekken niet 24 uur per dag vol. Door het stroomverbruik beter te spreiden kan de ruimte op het stroomnet beter worden benut en kunnen er sneller nieuwe partijen worden aangesloten. Netbeheerders hebben daarom in samenwerking met de overheid, ACM en marktpartijen ook concrete initiatieven uitgewerkt om de beschikbare capaciteit snel beter te gaan benutten.
Zo zijn er nieuwe contractvormen geïntroduceerd waarin bedrijven met de netbeheerder afspreken dat ze minder of geen stroom gebruiken tijdens piekmomenten. Bedrijven krijgen daarvoor korting op de nettarieven of hoeven niet te wachten op een aansluiting. Sinds dit jaar kunnen grootverbruikers bijvoorbeeld een contract afsluiten om 85 procent van de tijd over stroom te kunnen beschikken tegen een korting van 65 procent op hun nettarief.
Daarnaast werken de netbeheerders aan een voorstel om ook voor kleinverbruikers, zoals huishoudens, scholen en winkels, de nettarieven aan te passen op de drukte op het stroomnet. Dit zou het huidige dag- en nachttarief vervangen, maar de invoering zal naar verwachting nog enkele jaren duren. Het ministerie onderzoekt samen met de ACM en de netbeheerders de mogelijkheden om het stroomnet op meer plekken zwaarder te belasten zodat bedrijven en instellingen op de wachtlijst sneller aangesloten kunnen worden. Het onderzoek kijkt ook expliciet naar de risico’s.
Ten slotte kunnen bedrijven en instellingen die vastlopen door het volle stroomnet, vanaf 1 april subsidie aanvragen om advies in te huren en, of investeringen te doen om verder te kunnen met hun groei- of verduurzamingsplannen.