Prinsjesdag 2024: Toegang tot energie is de basis van bestaanszekerheid
Bestaanszekerheid is het grote thema van Prinsjesdag 2024. Voor bestaanszekerheid zijn zaken zoals een woning en voorspelbare inkomsten en uitgaven essentieel. Daar gaan toegang tot het stroomnet en een voorspelbare energierekening aan vooraf. Netbeheer Nederland is daarom blij dat dit kabinet aandacht heeft voor de uitvoering van de energietransitie, het tegengaan van congestieproblematiek én de betaalbaarheid hoog op de agenda heeft staan.
Om economische groei, woningbouw en verduurzaming mogelijk te maken, moet de infrastructuur daarvoor klaarliggen. Daarom werken netbeheerders hard aan de infrastructuur voor vandaag en morgen.
Netbeheerders zijn blij dat de Koning in de Troonrede sprak over de ambitie van het kabinet om de capaciteitsproblemen van het elektriciteitsnet met voorrang aan te pakken, over het tekort aan technici en het belang om het arbeidstekort aan te pakken en over energievoorziening en de verdeling van schaarse ruimte in Nederland.
Stabiel beleid is cruciaal voor goed netbeheer
Hans-Peter Oskam: “Een betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem is cruciaal voor de economische groei van Nederland, het bouwen van nieuwe woningen en het behalen van de klimaatdoelen. Het geeft ons vertrouwen dat het beleid stabiel wordt voortgezet. Dat hebben we nodig, want alleen door langjarig te plannen kunnen de netbeheerders slagvaardig verder met de uitvoering van de energietransitie. Samen met het kabinet willen we door met de uitvoering, en kunnen we met opgestroopte mouwen aan de slag.”
Flexibiliteit houdt energie bereikbaar
Nederland gaat naar een nieuwe situatie toe, waarbij er vooral ruimte is voor partijen die slim omgaan met de elektriciteitsaansluiting. Dat betekent slim gebruik van energie; waarbij het uitgangspunt is ‘wat kan wel’. “In 2023 zijn er daarom door netbeheerders 96 flexcontracten afgesloten” stelt Hans-Peter Oskam. “Energie is een grondstof, die op sommige momenten goedkoper en op andere momenten duurder is. Ondernemers en consumenten moeten rekening houden met de beschikbaarheid van energie.
De salderingsregeling wordt zoals gepland vanaf januari 2027 afgeschaft. Dat is positief, stelt Netbeheer Nederland. Salderen heeft gezorgd voor een ongekend snelle groei van het aantal zonnepanelen op de daken van woningen. De stroom die níet door die huishoudens wordt gebruikt, wordt in grote hoeveelheden het elektriciteitsnet opgestuurd. “Inmiddels is het beter om na te denken over manieren waarop die energie gebruikt of opgeslagen wordt” aldus Hans-Peter Oskam. “Daarover gaan we graag met dit Kabinet in gesprek.”
Netbeheerders maken zich zorgen over stijgende kosten
Voor het jaar 2025 verwacht de ACM een tariefstijging van ongeveer 11%, oftewel ongeveer 60 euro per jaar per huishouden. Daarnaast verwacht ACM dat de kosten voor alle gebruikers van het elektriciteitsnet de komende 25 jaar stijgen van ca. €7 miljard in 2024 naar €18 tot €25 miljard per jaar. Oskam: “De kosten nemen toe omdat het energienet nog forse investeringen vraagt. Die zijn ook hard nodig, want de verbouwing van de energie infrastructuur in Nederland is nog lang niet af. Níet investeren is duurder. Er is nu al een tekort aan netcapaciteit op een aanzienlijk aantal plekken en momenten en er moeten nog vele nieuwe woningen en bedrijven op het elektriciteitsnet worden aangesloten. Netbeheer Nederland bepleitte daarom een nieuwe verdeling van netkosten en benadrukt dat er meer flexibel gebruik moet worden gemaakt van de bestaande én nieuwe infrastructuur.”