Nieuws••Leestijd 3 min.
Resultaten onderzoek Net voor de Toekomst
Het vandaag gepresenteerde onderzoek Net voor de Toekomst laat zien hoe zeer de technische uitwerking van de energietransitie en de gevolgen voor onder meer de energie-infrastructuur afhangen van (politieke) keuzes.
Hoe een CO₂-neutrale energievoorziening er in 2050 eruit ziet, hangt onder meer af van politieke en maatschappelijke keuzes in de komende jaren. Het vandaag gepresenteerde onderzoek Net voor de Toekomst laat zien hoe zeer de technische uitwerking van de energietransitie en de gevolgen voor onder meer de energie-infrastructuur afhangen van (politieke) keuzes.
Een aantal opvallende punten:
Maatschappijbeeld Regie Regionaal
Provincies en gemeenten hebben veel regie. Zo veel mogelijk energie voor de productie van elektriciteit en warmte komt uit lokale energiebronnen, zoals zon, wind, biomassa en geothermie.
Maatschappijbeeld Regie Nationaal
De rijksoverheid heeft de regie en stuurt op energie-autonomie voor Nederland via een mix van vooral centrale energiebronnen, met name wind op zee.
Maatschappijbeeld Internationaal
Nederland is in dit maatschappijbeeld een mondiaal georiënteerd land dat verschillende vormen van hernieuwbare energie importeert.
Maatschappijbeeld ‘Generieke sturing’
De energievoorziening komt via een organisch proces tot stand, gestuurd door een CO₂-prijs, maar zonder verdere regie van de overheid. De energievoorziening is een mix van lokale en internationale opties.
Een aantal opvallende punten:
- Welke investeringen in infrastructuur nodig zijn en wat de ruimtelijke impact is van de duurzame energievoorziening, hangt af van de koers van de energietransitie en dus van wie de regie heeft. Om gericht te kunnen investeren, is snel duidelijkheid nodig over de gewenste koers.
- Op regionale schaal energieneutraal worden vergt (heel) veel lokale bronnen, met grote impact op ruimte en infrastructuur. Het is belangrijk die impact te onderkennen en kosten, zelfvoorzienendheid, ruimte, draagvlak, risico’s en de mogelijkheid om energie te importeren allemaal mee te wegen in keuzes.
- Elektriciteit wordt belangrijker in de energievoorziening, ook voor de industrie. De landelijke en regionale netbeheerders moeten hiervoor de elektriciteitsnetten flink verzwaren.
- Waterstof is onmisbaar in de toekomstige energievoorziening; het is een goede oplossing om energie uit wind en zon niet alleen direct als elektriciteit te kunnen gebruiken, maar ook in te zetten bij vervoer, invulling van de warmtevraag en als feedstock voor de chemische industrie;Bestaande landelijke en regionale gasnetten spelen een significante rol in onder meer de warmtevoorziening op piekmomenten in de winter (behalve in gebieden waar warmtenetten voorzien in de warmte). De gasnetten worden gebruikt voor duurzame gassen (groen gas, waterstof).
- De totale kosten van de energievoorziening zijn in de toekomst ongeveer twee keer zo hoog als nu, of we nou afhankelijk blijven van fossiele brandstoffen of naar een CO₂-neutrale energievoorziening gaan. De onderlinge verschillen in totale kosten zijn klein.
Over het onderzoek
In het onderzoek Net voor de Toekomst, dat Netbeheer Nederland heeft laten uitvoeren, zijn vier maatschappijbeelden uitgewerkt en daarbij is doorgerekend wat politieke en maatschappelijke keuzes betekenen voor de energievoorziening in 2050. De maatschappijbeelden verschillen in hoe regie wordt gevoerd over de transitie, op welk schaalniveau er wordt gestuurd, en in de mate van zelfvoorzienendheid. Geen van de vier maatschappijbeelden zal de uiteindelijke waarheid beschrijven, maar ze bieden inzicht in de gevolgen van (politieke) keuzes.Maatschappijbeeld Regie Regionaal
Provincies en gemeenten hebben veel regie. Zo veel mogelijk energie voor de productie van elektriciteit en warmte komt uit lokale energiebronnen, zoals zon, wind, biomassa en geothermie.
Maatschappijbeeld Regie Nationaal
De rijksoverheid heeft de regie en stuurt op energie-autonomie voor Nederland via een mix van vooral centrale energiebronnen, met name wind op zee.
Maatschappijbeeld Internationaal
Nederland is in dit maatschappijbeeld een mondiaal georiënteerd land dat verschillende vormen van hernieuwbare energie importeert.
Maatschappijbeeld ‘Generieke sturing’
De energievoorziening komt via een organisch proces tot stand, gestuurd door een CO₂-prijs, maar zonder verdere regie van de overheid. De energievoorziening is een mix van lokale en internationale opties.
Netwerkagenda
Mede op basis van het onderzoek Net voor de Toekomst heeft Netbeheer Nederland de Netwerkagenda geformuleerd. In de Netwerkagenda staan 10 actiepunten voor een succesvolle energietransitie.Meer informatie
Klik hier voor het rapport Net voor de Toekomst