Warmte

Voor duurzame en betaalbare verwarming van gebouwen zijn er enkele opties. Een warmtenet is een gezamenlijke oplossing waarbij gebouwen worden verwarmd met behulp van een systeem bestaande uit een warmtebron, een distributienetwerk voor het transporteren van warmte, en een afleversysteem.

Warmtebronnen
Warmtebronnen kunnen variëren van afvalverbrandingsinstallaties en elektriciteitscentrales tot restwarmte, geothermie en bio-energie. De geschiktheid van een warmtenet hangt af van factoren zoals de dichtheid van bebouwing, waardoor het eenvoudiger wordt om meerdere gebouwen aan te sluiten. Daarnaast is het belangrijk dat er een warmtebron in de buurt is en dat deze bron op de lange termijn beschikbaar blijft.

Warmtepomp als alternatief
Een alternatieve optie is een warmtepomp, die zowel collectief als individueel kan worden toegepast. Gebouweigenaren bepalen zelf of en wanneer ze overschakelen naar een warmtepomp. Deze technologie is meer geschikt voor gebouwen op straatniveau.

De warmtetransitie is cruciaal voor de Nederlandse klimaatdoelen. In 2030 moeten 0,5 miljoen bestaande woningen worden aangesloten op een warmtenet, en in 2050 zal dit aantal groeien naar 2,6 miljoen. Om deze uitdaging aan te gaan, worden nieuwe wetten en regels ontwikkeld, zoals de Wet collectieve warmtevoorziening (Wcw), de Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Wgiw) en het Besluit gemeentelijke instrumenten warmtetransitie (Bgiw). Deze regelgeving vormt de basis voor het realiseren van de warmtetransitie.

Gemeenten hebben de regie gekregen in het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving. Eind 2021 moet elke gemeente daarvoor een Transitievisie Warmte hebben opgesteld. Daarin staat hoe de gemeente toewerkt naar een warmtevoorziening zonder aardgas in uiterlijk 2050. Een complexe opgave waarbij veel stakeholders betrokken zijn, waaronder de netbeheerder. De netbeheerder is verantwoordelijk voor de aanleg en het onderhoud van de elektriciteits- en gasnetten. Aanpassingen van deze netten moeten aansluiten bij de keuzes die gemeenten maken voor aardgasalternatieven. Daarbij moet rekening worden gehouden met de doorlooptijd en ruimtelijke impact van de netaanpassingen. Dit maakt de netbeheerder een belangrijke stakeholder in de warmtetransitie. De netbeheerder beschikt daarnaast over data en kennis van energie, die kan helpen bij de te maken keuzes.

De netbeheerders hebben daarom een informatiepakket gemaakt waarin onder andere toegelicht wordt wat de rol van de netbeheerder is en hoe de netbeheerder de gemeente kan ondersteunen bij de warmtetransitie. Het document is in eerste instantie bedoeld voor iedereen die zich bij de gemeente bezighoudt met het opstellen van de Transitievisie Warmte. Daarnaast kan het informatief zijn voor andere belanghebbenden die meer willen weten over de rol van de netbeheerder in de warmtetransitie. Het document wordt verder ontwikkeld dus houd deze pagina in de gaten om geïnformeerd te worden over nieuwe versies.

Klimaatverandering wordt steeds zichtbaarder. De druk op het halen van de klimaatdoelen wordt groter. De doelstelling voor de gebouwde omgeving is dat in 2050 7 miljoen woningen en 1 miljoen andere gebouwen een aardgasvrij warmte oplossing hebben. Het is tijd om van plan naar uitvoering te gaan. Gemeenten hebben de regie gekregen voor de warmtetransitie. In de Transitievisie warmte (eind 2021) wordt richting gegeven en het proces beschreven van toewerken naar die aardgasvrije gebouwde omgeving. Voor wijken die als eerste aan de beurt zijn om over te stappen op een ander warmtealternatief, kan een Wijkuitvoeringsplan worden opgesteld.

• Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie
• Kennisdossier Warmte | Top Sectoren